Leestijd 6 - 7 min
Nieuwbouw Eindhoven
Nieuwbouw Eindhoven
Bouwteam nieuwe school Eindhoven duurzaam en circulair aan de slag
Aan de Avignonlaan in Eindhoven verrijst een nieuw en duurzaam schoolgebouw. Hier krijgen leerlingen van De Rungraaf, De Korenaer Strausslaan en De Korenaer Rector Baptistlaan vanaf augustus 2021 les. Voor het zover is, wordt nog veel werk verzet. En ook dat gebeurt zo duurzaam mogelijk.
“Kans om circulair en duurzaam te bouwen”
De opdrachtgever/bouwheer
John Antonise

John Antonise van gemeente Eindhoven is al jaren betrokken bij de bouwplannen voor de nieuwe school. Eerst vanuit ‘vastgoed’, nu als projectmanager. Hoe zit dat? “Schoolbesturen hebben de mogelijkheid om het bouwheerschap voor een dergelijk nieuwbouwproject over te dragen aan de gemeente. Die rol nemen wij graag. Voor Eindhoven is dit een kans om zo circulair en duurzaam mogelijk te bouwen.”

Als bouwheer is de gemeente allereerst verantwoordelijk voor het realiseren van een gebouw waarin de scholen goed aan de slag kunnen, legt John uit.
“Daarbij nemen wij hun wensen natuurlijk zo goed mogelijk mee. Het is juist belangrijk om vanuit onderwijsvisie te denken. Als het gebouw klaar is, nemen zij de sleutels over en gaan zij erin werken.”

Een teamprestatie

In het bouwteam is in goed overleg nagedacht over een slim en goed ontwerp, waarbij steeds is gekeken naar de impact voor leerlingen. Ook nu de bouw in volle gang is, blijft er veel onderling overleg. “Je kunt zo’n school nooit helemaal vooraf tot in alle details doordenken, zeker niet in de korte ontwerptijd die er nu was. Ook tijdens de bouw moet je steeds keuzes maken en dat lukt in goed overleg gelukkig prima.”

Een echt team zijn, is dé succesfactor om de bouw goed te laten verlopen, denkt John. “Er is in hele korte tijd een goed ontwerp neergezet. We hebben elkaar goed leren kennen en durven elkaar aan te spreken als het eens even niet loopt. Dat is prettig en hopelijk blijft dit ook tijdens de bouw zo.”

Duurzaam pand

En hoe zit het met die duurzaamheid? “We zetten een gebouw neer dat zeker de komende vijftig jaar staat. Het wordt duurzaam verwarmd en gekoeld via luchtventilatie, er komt veel daglicht binnen en we gebruiken veel van de materialen van de gesloopte panden die eerst op deze plek stonden, opnieuw. Nieuwe materialen die nodig zijn, zijn ook zoveel mogelijk duurzaam. Er wordt gekeken naar de herkomst van grondstoffen en hoe ze na hun levensduur weer gerecycled kunnen worden. Uiteindelijk is het resultaat straks een energieneutraal en gasloos pand”, vat John samen.

Het is straks aan de medewerkers van de scholen om ook duurzaam gedrag te laten zien. “Daar adviseren we in”, vertelt John. “Mooi om te zien hoe nu al ideeën ontstaan voor een leerlijn ‘groen’ in het voortgezet speciaal onderwijs en voor het betrekken van leerlingen bij de aanleg van het buitenterrein.”

Op naar blije gezichten

John is tevreden als er in 2021 een mooi gebouw staat, waar leerlingen en medewerkers graag naartoe gaan en waarin goed les gegeven kan worden. “De omgeving én de gebruikers maken het gebouw tot een school. Als ik straks blije gezichten zie, ben ik ook blij.”

Links John Antonise, rechts bouwkundig projectleider Leo Limbergen van de gemeente Eindhoven.

Vast een kijkje nemen?

Benieuwd naar de nieuwbouw? Neem hier vast een virtueel kijkje!

Volg ontwikkelingen rond de nieuwbouw op de scholensites van De Rungraaf, De Korenaer Strausslaan en De Korenaer Rector Baptistlaan.

Duurzaam gebouw

Duurzame school

  • een goed en veilig schoolgebouw voor leerlingen
  • gasloos
  • energieneutraal door warmteterugwinning en zonnepanelen
  • gezond binnenklimaat
  • hergebruik materialen uit de geoogste panden
  • zoveel mogelijk duurzame bouwmaterialen
  • werkkansen op de bouwplaats voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt
  • een gebouw dat relatief eenvoudig is aan te passen aan nieuwe wensen in de toekomst

De aannemer
Coen Oerlemans en Harm Wingens
“Een voorbeeldproject voor ons qua samenwerking”

Ontwerpleider Coen Oerlemans en bedrijfsleider Harm Wingens van aannemer Dura Vermeer Bouw Zuid werken met plezier aan de nieuwe school in Eindhoven. Sterker nog: het traject kreeg mede vanwege de goede samenwerking in het bouwteam binnen het bedrijf het stempel ‘voorbeeldproject’.

Eerlijk is eerlijk: het ging niet zonder slag of stoot, maar het is gelukt om razendsnel een mooi ontwerp voor de nieuwe school te realiseren. “Dankzij de goede samenwerking is dat gelukt”, meent Coen Oerlemans.

Projectmanager John organiseerde voor de start van het project twee informele ontmoetingen om elkaar beter te leren kennen. Wat zijn je drijfveren? Welk type ben jij? Hoe kijk je tegen samenwerking aan? “Dit heeft enorm geholpen”, kijkt Coen terug. “Er ontstond snel onderling vertrouwen en begrip voor elkaar en elkaars belangen.”
Harm: “Doordat ieders sterke kwaliteiten en ontwikkelpunten op tafel kwamen, kon je daar goed rekening mee houden in het ontwerpproces en elkaar daarin helpen.”

Gebruiker aan tafel

Dat ook Aloysius vanaf dag één aanschoof, hielp enorm. “We hoorden de onderwijswensen uit de eerste hand en ontdekten wat leerkrachten nu écht belangrijk vinden”, vindt Harm. “Door die betrokkenheid krijg je veel meer gevoel bij de wensen van de eindgebruiker.” Een andere succesfactor: de meeste bouwteamleden zijn vanaf het begin betrokken, er waren nauwelijks wisselingen.

Circulair bouwen

Dura Vermeer is als aannemer geselecteerd vanwege ervaring met duurzaam bouwen. Het bedrijf betrok daarbij ook een specialist in donorgebouwen: materiaal uit slooppanden hergebruiken. Dat gebeurt bijvoorbeeld met puin, beton, staal en aluminium kozijnen uit de panden die nu gesloopt zijn.

“Het is voor ons de eerste keer dat wij met zo’n donorskelet bouwen, dus dat vroeg best wat voorbereiding”, vertelt Coen. “Extra fijn dat gemeente Eindhoven expert in duurzaam bouwen Geert Verlind inzet voor dit project”, vult Harm aan. “Die adviseert zowel de gemeente als Dura Vermeer.”

Mijlpaal ontwerpproces gehaald

Om op tijd te kunnen beginnen met bouwen, moest het ontwerp eind 2019 klaar zijn. Als er dan op het laatst nog wijzigingen komen, is dat natuurlijk hard werken. Zeker omdat Aloysius een aantal gebruikerswensen had, die op het laatste moment meegenomen zijn en die straks bijdragen aan meer structuur en minder prikkels voor leerlingen.

Hoe leerlingen hun school in augustus 2021 gaan ervaren? Coen en Harm nemen tegen die tijd graag een kijkje, samen met de architect. “Als leerlingen er een eigen plek kunnen vinden, ben ik tevreden”, zegt Coen. “Pas als er straks volop bedrijvigheid is in de school en kinderen buitenspelen, wordt het echt een school”, besluit Harm.

De gebruiker
Jos Vinders
“Onderwijswensen goed vertaald in het ontwerp”

Jos Vinders was één van de meedenkers vanuit Aloysius in het bouwteam. Hij is directeur van De Rungraaf en sinds kort ook van De Korenaer Strausslaan, twee van de drie scholen die straks komen te ‘wonen’ in de nieuwe school. “Geweldig om te zien hoe onze onderwijswensen zijn vertaald in het ontwerp.”

Leerlingen van 4 tot 18 van drie scholen in één gebouw: dat is een puzzel. Maar die is goed gelegd, vindt Jos. “Wij wilden er heel graag voor zorgen dat leerlingen en medewerkers zich in een groot gebouw herkennen en thuis voelen in hun eigen domein. Dat zie je terug in het ontwerp.”

Kom je straks aan op je school, dan volg je als leerling een duidelijke route richting de ingang naar jouw ‘domein’. Hier vind je dan lokalen bij elkaar, heel veilig en overzichtelijk. “Onze leerlingen hebben daar behoefte aan”, onderstreept Jos. “Zo zorgen we ook voor zo min mogelijk prikkels. Waar mogelijk is bijvoorbeeld geluiddempend materiaal gebruikt.”

Leren en werken in je eigen domein

Iedere leerkracht en mentor vindt in het eigen lokaal een aanrechtblad met wasbakje en een stilteruimte met glas voor bijvoorbeeld het afnemen van een toets of individueel werken. Rondom het lokaal zijn in het eigen domein meer kleine kantoortjes en de pantry wordt een ontmoetingsruimte voor medewerkers.

De patio’s kunnen gebruikt worden om buiten te spelen of te leren. Ook is slim gekeken naar voorzieningen waar meerdere groepen gebruik van kunnen maken. Denk aan leskeukens of andere praktijklokalen voor hout en metaal, het restaurant en gymzalen.

Geluisterd naar wensen

“Steeds is de indeling met ons besproken, dat was erg fijn”, vindt Jos. “De gemeente verdient wat dat betreft echt een compliment. Wij ervaren dit proces alsof wij zélf opdrachtgever zijn, we worden heel goed betrokken. Natuurlijk moet je binnen budget bepaalde keuzes maken, maar waar mogelijk ging dat naar onze wensen.”

[header]
auteur Anne-Marie Veldkamp
fotografie Maartje van Berkel, maartje van Berkel, Maartje van Berkel, Maartje van Berkel
eerder verschenen Sterk onderwijs voor een betekenisvolle toekomst juni 2020
relevante categorieën doorgaande leerlijnen, netwerkpartners, onderwijsvisie